Leap Tafelsessie: “New Reality in productie-omgevingen”

Als iets duidelijk is na zo’n twee uur gedachten uitwisselen, discussiëren, terug- en vooruitkijken, dan is het dat er nog heel veel meer te bespreken is over ‘New Reality in Productie-omgevingen’.

Grote kans dus dat de Leap HighTechTeam Tafelsessie over dit onderwerp onlangs in de gloednieuwe Brainport Industries Campus (BIC) in Eindhoven een vervolg krijgt. En dat Vincent Bos (Managing Director bij Demcon Nymus 3D), Guido van Gageldonk en Gino van der Zijde (respectievelijk Chief Technology Officer en Business Developer bij Unit040), Ard Willems (Senior Technology Development Manager bij ASM Pacific Technology), Pim Verdaasdonk (Hoofd Procestechnologie bij Wuppermann Staal Nederland), Lex van der Sluis en Marnix Kickert (respectievelijk Creative Technologist en Creative Consultant bij TWNKLS) en Frank Kiliaan, Bianca Duiverman en Nils Bakker (respectievelijk Senior Consultant, Consultant en Rayon Manager bij Leap) dan ook weer van de partij zijn.

Leap HighTechTeam houdt eerste Tafelsessie

New Reality in productie-omgevingen:
Kansen volop, maar AR en VR
nog lang geen ‘common technology’,

Leap Tafelsessie New Reality in productie-omgevingenIn de media en bij e-learning zijn de toepassingen van New Reality (Artificial Intelligence, Virtual Reality, Augmented Reality, Mixed Reality…) al legio. Inmiddels worden al deze technieken ook meer en meer omarmd door de industrie. En vinden ze hun weg naar en in productie-omgevingen.
Tegelijkertijd hangt er rond alles wat met AR, VR en MR soms nog een wat hyperig sfeertje. Waarin de ene belofte van onbegrensde mogelijkheden over de andere heel lijkt te tuimelen. Bianca Duiverman, Consultant binnen het Leap HighTech Team en één van de organisatoren van de sessie: “In gesprekken met onze klanten proeven wij een duidelijke kennisbehoefte – én een behoefte aan wat meer nuchterheid en feitelijkheid – over het hoe, het wat en het waarom van al die nieuwe technologieën en wat ze de industrie zouden kunnen bieden in het kader van verdere robotisering en automatisering van productieprocessen.”

Lichten van oranje op groen

Guido van Gageldonk, mede-oprichter en Chief Technology Officer bij Unit040: “Dat hyperige sfeertje verdwijnt gelukkig meer en meer naar de achtergrond. Businesscases zijn stapje voor stapje beter rond te krijgen. Ik zie dat als het gaat om AR en VR mensen zich steeds vaker achter hun oren beginnen te krabben. Want de lichten voor al dit soort technologie gaan langzaamaan van oranje op groen.”

Tijdens de Leap Tafelsessie is geen spoor van hyperigheid te bekennen. Sterker nog, hoe zeer de mensen aan tafel ook overtuigd zijn van de mogelijkheden van AR en VR en hoe zeer ze ook kennis van zaken hebben, er worden geen gouden bergen beloofd. Frank Kiliaan, Senior Consultant bij het Leap HighTech Team en mede-organisator van de sessie: “Juist daarom zijn de mensen, de specialisten hier aan tafel als geen ander in staat zijn om hun tanden te zetten in de vraag of AR/VR-technologie klaar is om ingevoerd te worden in productie-omgevingen en of productie-omgevingen klaar zijn om AR/VR-technologie in te voeren.”

Pim Verdaasdonk, Hoofd Procestechnologie bij Wuppermann Staal Nederland: “Voorlopig is AR/VR-technologie voor wat betreft toepassing in productie-omgevingen nog steeds vooral ‘nice to have’ en niet ‘essential to have’. Dat zit hem volgens mij voor een groot deel in het feit dat de industrie eerst en vooral focust op zijn kerncompetenties. En daar, in vervanging van machines bijvoorbeeld, het accent legt, waar het gaat om investeringen. De meerwaarde van businesscases is nog steeds niet aangetoond en traditionele kapitaalintensieve industrie zal eerst nog een investeringsstap moeten maken om de digitalisering gestalte te geven.”

Ard Willems, Senior Technology Development Manager bij ASM Pacific Technology: “Het gaat er vooral om dat duidelijk wordt in de industrie, in productie-omgevingen, wat de toegevoegde waarde is van AR en VR.” Lex van der Sluijs, Creative Technologist bij TWNKLS, is het daar van harte mee eens: “Om die toegevoegde waarde goed te kunnen inschatten, moet je per productieproces bepalen waar en in welke mate AR en/of VR de mensen, de systemen en de processen die er onderdeel van zijn in positieve zin kan ondersteunen. En daar dan natuurlijk een kosten-batenanalyse op los laten.”

Inzichtelijk maken van complexiteit

Iedereen aan tafel is het er over eens dat AR- en VR-technologie zich bij uitstek lenen voor het inzichtelijk maken van complexiteit. Vincent Bos, Managing Director bij Demcon Nymus 3D: “Neem het trainen van een operator op een hele kostbare machine. Dankzij VR kun je dat prima doen buiten de machine om.”

 

Over complex gesproken… De praktijk is dat machines er alleen maar complexer op worden. En vaak dus ook duurder. Juist om de businesscases van dergelijke machines rond te krijgen, zou het waar mogelijk augmenteren van het ontwerpproces uitkomst kunnen bieden.
Guido van Gageldonk: “Er wordt 3D getekend, er wordt software ontwikkeld, er wordt gewerkt met gecombineerde datamodellen. Hoe handig zou het zijn om alle bij een dergelijk project betrokken specialisten samen te laten communiceren op en via één en hetzelfde AR-systeem?! Dat zou de samenwerking enorm bevorderen. En leiden tot een in alle opzichten beter eindresultaat.”

Een ander pluspunt van met name AR-technologie dat breed wordt gedeeld: kennisoverdracht. Zo leent AR zich bijvoorbeeld prima om informatie direct aan te bieden op locatie. Marnix Kickert, Creative Consultant bij TWNKLS: “Natuurlijk, bijna geen operator of hij weet welke routineprobleempjes zich kunnen aandienen bij een machine. Om deze vervolgens moeiteloos op te lossen. Maar bij uitzonderlijke zaken is dat veel minder het geval. Terwijl het juist dan zaak is om de juiste informatie, de meest up to date informatie ook, direct paraat te hebben. Via AR en ook VR is dat geen punt. Dan heeft de operator deze informatie behapbaar direct bij de hand.”

Een heel alledaags voorbeeld komt ter tafel: een verwarmingsmonteur bij een cv-ketel. Alle gangbare controles kan hij bijna puur op routine af. Maar, gesteund door AR, hoeft hij onverwachte allesbehalve alledaagse euvels niet uit de weg te gaan. Integendeel, via AR is alles wat hij ook maar moet weten en doen direct bij de hand. En wordt het probleem vakkundig verholpen.

TWNKLS-collega Lex van der Sluijs vult aan: “Het gaat zelfs nog verder. Want de technologie biedt ook de mogelijkheid van ‘remote support’, ondersteuning op afstand dus. Dankzij AR kijkt er dan iemand via de VR-bril van de operator mee. Letterlijk. Direct in de machine. Direct op het probleem. Sterker, de ‘meekijker’ kan, bij wijze van nog meer ondersteuning, zelfs direct notities plaatsen. Om de operator nog beter, nog sneller door de oplossing van het probleem te loodsen.”

Gino van der Zijde, Business Developer bij Unit040: “Waar je tot voor kort in dit soort gevallen altijd uit het proces moest om er in een computer dieper in te kunnen duiken, zien we dat de ‘computer’ steeds dichterbij is gekomen. Tot inmiddels bovenop en middenin het proces.”

 

Sneller om- en bijscholen

Snellere kennisoverdracht betekent ook dat AR en VR ervoor zorgen dat je mensen sneller kunt opleiden. Zodat ze ook sneller aan de slag kunnen met hun nieuwe(re) kennis. Als voorbeeld wordt de autohandel, de dealerbedrijven en garages met werkplaats erbij gehaald. Daar waar de traditionele automonteur met steeds meer elektrische auto’s te maken krijgt. En dus met heel andere techniek(en). Dat vergt nogal wat qua omschakeling van het traditionele autobedrijf en al helemaal van de traditionele automonteur. Ook daar zouden AR en VR uitkomst kunnen bieden. Om de simpele reden dat deze technieken zich prima lenen voor om- en bijscholen van medewerkers.

Eerder in de keten van de auto-industrie, in de productie om precies te zijn, wordt AR ook meer en meer ingezet. Zoals bij Renault. Daar worden de laklagen op de auto’s door robots aangebracht. Eventuele foutjes worden door mensen bijgewerkt.
Dankzij AR, in combinatie met fototechniek en beeldherkenning, gebeurt nu vele malen preciezer, veel exacter op de juiste plaatsen. Door die zelfde mensen. Een mooi voorbeeld van hoe mens en machine in samenwerking kunnen komen tot een kwalitatief (nog) beter eindresultaat. In dit geval een optimaal gelakte auto.

Dat brengt het gesprek op de mens tegen de achtergrond van alle ontwikkelingen op het gebied van New Reality. Ontwikkelingen waarvan, zeker omdat ze vaak in één adem worden genoemd met automatisering en robotisering, wel eens gevreesd wordt dat ze de menselijke maat uit het oog verliezen.

De mens blijft altijd nodig

Rond de tafel wordt deze vrees niet zo sterk gedeeld. Ter illustratie van het waarom wordt de productie van de Tesla Model 3 aangehaald. Daar was aanvankelijk sprake van de allerhoogste graad van automatisering. Was, inderdaad, want op dat voornemen is men teruggekomen. Dat had voor een deel zeker te maken met het feit dat robots in de auto-industrie nog (te) weinig dynamisch zijn, maar de praktijk wees ook uit dat je, hoezeer je een proces ook automatiseert en/of robotiseert, altijd een ‘buitenstaander’ – de mens dus – nodig hebt om het geheel in de gaten, lees het overzicht te houden.

Marnix Kickert plaatst daar wel een kanttekening bij: “Tegelijk moeten we ook erkennen dat het steeds lastiger wordt om mensen te krijgen die het overzicht hebben – en houden – op vaak steeds complexere productieprocessen. Daar zie ik zeker een rol weggelegd voor AR en VR. Want dankzij deze technieken kunnen we de medewerker op de werkvloer constant voeden met de meest up to date informatie over welk productieproces dan ook. Zodat hij of zij het overzicht daarop wel heeft. En houdt.

Gingen de stoplichten voor wat betreft de acceptatie van AR en VR van oranje op groen, vraag is en blijft of het met concrete invoering ervan een beetje wil vlotten. Guido van Gageldonk: “Wat daarbij zeker helpt is het gegeven dat steeds meer nieuwe bedrijven puur vanuit ICT technologie instappen in toch min of meer als traditioneel bekend staande markten. Om daar vanuit innovatie het verschil te gaan maken. Het gaat daarbij vaak om kleine(re) bedrijfjes die slim en snel willen opereren. En dat dus doen door automatisering. En met behulp van AR en VR.”

Pim Verdaasdonk plaatst daar graag een kanttekening bij: “Om aan te haken op die traditionele markten… Feit is toch ook dat de ontwikkeling van machines nogal achterloopt. Dat maakt het de industrie erg lastig om bij te blijven bij de technologische ontwikkelingen. Om nog een punt van aandacht te noemen op weg naar innovatie: het ontsluiten van oude(re) systemen en processen.”

Heel vaak het wiel opnieuw uitvinden

Een ontwikkeling die ook wordt gesignaleerd, is de overgang van massaproductie naar meer en meer de productie van, rechtstreeks op de consument afgestemde unica’s. Lex van der Sluijs daarover: “Neem de bouwsector. Daar zijn we met dank aan moderne technologie in staat om veel sneller, veel secuurder en veel specifieker te produceren. Met tegelijk de opmerking daarbij dat geen industrie hetzelfde is. Met als gevolg dat we waar het gaat om
de brede toepasbaarheid en dus minstens zo brede acceptatie van technologieën als AR en VR nog heel vaak het wiel opnieuw zullen moeten uitvinden.”

Het hyperige van het verleden is er af. Het heden geeft zonder meer aanleiding tot optimisme. Rest de vraag hoe er wordt aangekeken tegen de toekomst van AR, VR en aanverwante technologieën.
Ard Willems: “Binnen ons bedrijf zie ik de toegevoegde waarde van Mixed Reality vooral voor visualisatie tijdens de designfase van machines en systemen. Dan gaat het dus eerst en vooral om VR, daar heb ik hoge verwachtingen van. Daarbij kan het ook aan de saleskant heel handig zijn. Over AR, dat vind ik voor de korte termijn nog een lastig verhaal. Voor de lange(re) termijn hangt de afloop van dat verhaal toch voor een heel groot deel af van hoe lang het nog duurt voordat AR onderdeel is van ons dagelijks leven.”

Pim Verdaasdonk: “Ik zie voor VR wel degelijk een mooie toekomst waar het gaat om toepassing ervan in het ontwerpen van complexe systemen. Over AR: daarvan verwacht ik niet dat er bij ons op korte termijn veel operators mee gaan werken. Trouwens, als het over dit onderwerp gaat, zie ik in het algemeen dat wie er vanuit de ontwikkelkant naar kijkt dat vaak door een rozere bril doet dan wie het beziet vanuit de commercie.”
Marnix Kickert: “Ik denk dat acceptatie van AR en VR zeker ook een zaak is van hoe je met data, met informatie omgaat. Dat verschilt per generatie. Waarbij duidelijk is dat de jonge(re) generatie al veel en veel meer vertrouwd is met data en informatie en hoe je deze tot je kunt nemen. Dus ook wat betreft AR en VR heeft de jeugd de toekomst.”

Informatietechnologie de hoeksteen van de industrie

Guido van Gageldonk: “De industrie kan – het is hier al eerder aangestipt – helaas nog wel eens conservatief zijn. Tegelijk, hoe conservatief ook, zal de industrie zich moeten blijven uitdagen, zich opnieuw moeten uitvinden. Dat kan alleen door gebruik te maken van informatietechnologie. Dat wordt de hoeksteen van de industrie. Want het krijgen, het hebben en het houden van ‘competitive advantage’ staat of valt met het inschakelen en toepassen van informatietechnologie”.

New Reality in productie-omgevingen tafelsessie Leap
Lex van der Sluijs: “Dat besef wordt steeds breder onderkend. Dat merken wij uit de eerste hand op de vele ‘events’ waar wij ons gezicht, lees onze expertise laten zien. Maar daar ervaren wij ook dat er nogal wat onwetendheid in het spel is. Waardoor verwachtingen te hoog gespannen kunnen worden. De uitdagingen voor iedereen in onze sector?! Heel duidelijk maken wat er kan en heel helder krijgen waar behoefte aan is. Zo concreet mogelijk zijn dus.” Doe vooral gewoon, dan doe je vaak al gek genoeg, lijkt wel het devies!

Vincent Bos tot slot: “Wat mij betreft is datastructurering de sleutel van de toekomst van technologieën als VR en AR. Want de brede inzetbaarheid en toepasbaarheid daarvan staat of valt met de mate waarin wij in staat zijn om alle data die wij verzamelen – en dat worden er steeds meer – overzichtelijk en inzichtelijk te houden. En te blijven houden!”

Of AR/VR-technologie klaar is om ingevoerd te worden in productie-omgevingen en of productie-omgevingen klaar zijn om AR/VR-technologie in te voeren. Dat was de vraag waarmee de Leap Tafelsessie werd geopend.

Nog heel water door de Rijn

Het antwoord is divers. Kansen te over. Maar tegelijk ook nog de nodige drempels. Het optimisme mag dan de overhand hebben, er zal nog heel wat water door de Rijn moeten, nog flink wat verder pionierswerk moeten worden verricht, nog meer aansprekende showcases gerealiseerd moeten worden voordat AR en VR te boek staan als ‘common technology’.

Leap: New Reality tafelsessie deelnemers

Meer weten?